بررسی توان آزادسازی پتاسیم و فسفر برخی جدایه‌های باکتریایی در شرایط درون‌شیشه‌ای و شناسایی باکتری-های کارآمد

پتاسیم یکی از عناصر پرمصرف ضروری برای رشد و توسعه گیاهان است و در سال­های اخیر تأمین زیستی آن از طریق باکتری­های آزادکننده پتاسیم در کانون توجه تحقیقات قرار گرفته است. در این آزمایش توانایی آزادسازی پتاسیم از کانی­های سیلیکاتی، توسط چندین باکتری جداسازی شده از نمونه­های ریزوسفری گیاهان گرامینه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل جدایه‌های باکتریایی و دو نوع کانی میکا (بیوتیت و موسکویت) بود. پس از جداسازی باکتری­ها از ریشه­های ضدعفونی شده گیاهان گرامینه با استفاده از محیط کشت NFB، تعداد 8 جدایه شاخص برای آزمایش نهایی مورد استفاده قرار گرفت. توان رهاسازی پتاسیم جدایه‌ها با بهره‌گیری از محیط کشت الکساندروف مایع مورد ارزیابی قرار گرفت. بالاترین میزان پتاسیم آزادشده به میزان 16/11 میلی­گرم بر لیتر توسط جدایه Az-8 به دست آمد که 20% نسبت به تیمار شاهد افزایش داشت و پایین‌ترین مقدار 8/2 میلی­گرم بر لیتر توسط جدایه Az-15 مشاهده شد. به‌طور متوسط آزادکنندگی پتاسیم از کانی بیوتیت 82% بیشتر از موسکویت مشاهده شد. در بین باکتری­های جداسازی شده جدایه­های Az-8، Az-12 و Az-19 توانایی بالایی در آزادسازی پتاسیم نشان دادند. همچنین در این آزمایش بین تغییرات pH و میزان رهاسازی پتاسیم توسط جدایه­های باکتریایی همبستگی معنی­داری مشاهده نشد. شناسایی مولکولی و بیوشیمیایی این جدایه‌ها و نتایج توالی‌یابی آنها نشان داد که این جدایه­ها متعلق به جنس سودوموناس می‌باشند. با توجه به نتایج امیدوارکننده آزمایش‌های درون‌شیشه‌ای سویه‌های فوق، بهره‌گیری از آنها در تأمین نیاز پتاسیمی گیاهان در کشت گلخانه و مزرعه توصیه می‌شود.